W smutku i z głębokim żalem informujemy, że w dniu 1 maja 2025 r.

w wieku 76 lat zmarł Pan dr inż. Andrzej MAKAŁA

adiunkt na Wydziale Mechanicznym Politechniki Wrocławskiej

Pan doktor Andrzej Makała współtworzył zespoły badawczo-dydaktyczne Politechniki Wrocławskiej, zajmujące się projektowaniem, badaniami i eksploatacją maszyn i urządzeń, ze szczególnym uwzględnieniem silników spalinowych.

Z Politechniką Wrocławską był związany od roku 1967, kiedy to podjął studia na Wydziale Mechanicznym i ukończył je
z wynikiem bardzo dobrym.

Już w trakcie studiów wykazywał zainteresowania naukowe, co między innymi skutkowało udziałem w dwumiesięcznym stażu w École Nationale Supérieure d'Architecture de Nantes, co na owe czasy było bardzo dużym wyróżnieniem.

W trakcie studiów uczestniczył w pracach Zakładu Naukowo-Badawczego Silników Spalinowych, kierowanego wówczas przez doc. dr. inż. Jerzego Kuśmidrowicza. Tematyka tych badań koncentrowała się na zagadnieniach trwałości silników spalinowych.

Pan doktor Andrzej Makała, jeszcze jako student, był współtwórcą i realizatorem długotrwałych prób hamowniach polskich silników o zapłonie samoczynnym: SW400 oraz S359. To w ramach tych badań zajął się problematyką oceny zużycia elementów silnika na podstawie wybranych parametrów ruchowych. Stąd przedmiotem jego pracy magisterskiej było stworzenie metody oceny stopnia zużycia silnika na podstawie analizy przedmuchu gazów do skrzyni korbowej. Taką metodę stworzył, i dodatkowo zaprezentował nowatorskie  stanowisko badawcze do jej stosowania.

Naturalnym faktem stało się, że po skończeniu studiów magisterskich rozpoczął studia doktoranckie na Politechnice Wrocławskiej. Pracę doktorską pt. „Badania filtracji oleju smarującego przez papierową przegrodę filtracyjną w silniku wysokoprężnym” obronił z wyróżnieniem w 1977 roku. Praca ta okazała się unikatową w skali światowej, gdyż zawierała nowatorską, zweryfikowaną doświadczalnie teorię filtracji.

Po obronie pracy doktorskiej Pan doktor Andrzej Makała podjął pracę w Instytucie Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Wydziału Mechanicznego Politechniki Wrocławskiej. Zatrudnienie to umożliwiło wykazanie się ponadprzeciętnymi zdolnościami dydaktycznymi, zwłaszcza w przekazywaniu wiedzy na temat teorii maszyn i mechanizmów. Fascynacja
tą dziedziną wiedzy zaowocowała również szeregiem rozwiązań teoretycznych dotyczących silników spalinowych.

Ciesząc się wyjątkowym zaufaniem społeczności Instytutu objął kluczową, dla publikowania, funkcję Redaktora Wydawnictw Instytutowych. To dzięki Jego pracy i zespołu, którym kierował, publikacje uzyskiwały znamiona prac naukowych, a pracownicy Instytutu zdobywali umiejętności poprawnego redagowania artykułów, referatów konferencyjnych i raportów badawczych.

Równolegle, Pan dr Andrzej Makała prowadził swoje prace naukowe w dziedzinie trwałości silników spalinowych,
w których rozwijał zastosowanie technik izotopowych do oceny dynamiki zużywania się ich elementów. Prace te okazały się na tyle nowatorskie, że w roku 1983 uzyskał stypendium naukowe Fundacji im. Aleksandra von Humboldta,
co umożliwiło Mu prowadzenie badań w IAVF (Institut für Angewandte Verschleißforschung GmbH) u prof. Andreasa Gervé w Karlsruhe - wiodącego w tej dziedzinie naukowej instytutu badawczego w Niemczech. Wiedza i umiejętności Pana doktora Andrzeja Makały znalazły tam swój wyraz w rozwoju technik izotopowych RNT (Radionukld Technik) w badaniach silników spalinowych oraz okazały się na tyle owocne, że po skończeniu stypendium zaproponowano ścisłą współpracę
i pozostanie w Karlsruhe, dokąd Pan doktor Andrzej Makała przeniósł się z rodziną, stając się jednocześnie niezależnym uczonym.

Pan dr inż. Andrzej Makała był człowiekiem powszechnie szanowanym i lubianym, docenianym również za dar bycia „duszą towarzystwa”.

Wspominając, Pana dr. inż. Andrzeja Makałę, trudno pogodzić się z myślą, że już przeniósł się do naukowego środowiska badawczego, z którego nie ma powrotu. Miejmy jednak nadzieję, że uda nam się utrzymać z nim intelektualną więź przy wykorzystaniu nośników informacji, których jeszcze nie znamy.

Prof. Lech Sitnik

Prof. Zbigniew J. Sroka